Zaman, her birimiz için kısıtlı olan ve doğru değerlendirildiğinde hayatı daha verimli ve anlamlı yaşamamıza yarayan bir araç. Dünyanın güneşin etrafında dönüşü ile gece ve gündüzün oluşması ile şekillenip bize yansıyan bu süreci verimli kullanmak sanıldığı kadar zor değil.
Günümüzde insanların çalışma ve ev hayatının birbirine girdiği bu zorlu dönemde etkili zaman yönetimine her zamankinden daha çok ihtiyacımız var. Basit uygulamalar ve farkındalıklar ile zaman, yarışmamız gereken bir parkur değil en büyük yardımcımız olacak!
Güneşe endeksli yaşayın
İlkel zamanlarda insanların yardımcı makineleri, teknolojik aletleri olmamasına rağmen ve günlük işler hatta çocuk sayıları daha fazla iken yine de tatminkar hayat düzeyleri olduğunu duyuyor, okuyoruz. En ilkel toplumlarda güneşin doğuşu ve batışı, gökyüzündeki konumuna göre insanlar hayatlarını düzenliyordu. Günümüz insanları ise apartmanlar arasında veya kapalı ofislerde yapay bir zaman yönetimi ile işlerini yetiştirmeye çalışıyor, kalan kısıtlı zamanda ailelerine ve kendilerine vakit ayırmaya çalışıyor. Dijital saatler gibi araçlarla zamanı takip etsek de yine de doğa ve dışarısı ile bağı koparmamak ve güneşe göre kendimizi ayarlamak vücudumuzun programlı olduğu yaşam dinamiğine de iyi gelecektir.
Ertesi güne uyanmak için sebepler bulmak
İşe gitmek, okula gitmek veya çocukları okula hazırlamak gibi zorunlu sebepler için kalkmaya çalışmak uyanmayı da zorlaştırır ve güne isteksiz başlanmasını sağlar. İnsanlar önce yaşam amaçlarını, kariyer hedeflerini, hayallerindeki tatminkar yaşamı düşünmeli ve her yeni günü buna hizmet eden birer araç, fırsat olarak görmeli. Gece yatmadan önce ertesi gün yapılacak ve bizde istek uyandıracak konular, işler düşünülmeli. Sabah kalktığımızda yapacaklarımızın listesi ve değerlendirebileceğimiz fırsatları bilirsek güne ve zamana daha hakim ve uyumlu bir gün geçiririz.
Bakış açısını değiştirelim
İş yükü gibi görünen bir toplantı kariyeriniz için önemli bir dönüm noktası olabilir. Bu toplantıda kendinizi gösterebilir, yeni bir bilgi öğrenebilir veya hayatınızda kapı görevi görecek bir kişi ile tanışabilirsiniz. Hayatın sürprizlerine kucak açın ve çalışmayı bir birikim, yatırım olarak değerlendirin. Gereksiz veya angarya gibi gördüğünüz örneğin rapor hazırlama işlerinde dahi önemli olduğunuzu bilin ve birilerinin sizin hazırlayacağınız bu datalara ihtiyacı olduğunu ve bu raporlar sonucunda yol haritalarının belirleneceğini bilerek yaptığınız işi keyif alarak yapmaya çalışın. Böylece işler hem kısa sürede bitecek hem de vaktinizden çalan bir uğraş gibi görünmeyecekler size.
Önce acil ve önemliler
Günü, haftayı, ayı, yılı planlamak kurumsal şirketlerin geleneğidir. Öncesinde yapılan planlamalar başarı ve doyum getirir. Kişisel yaşamınızda ve kariyer yolculuğunuzda da plan yapmak kişilere çok şey katacaktır. Müsait olunan, çalışmaya başlanan ilk anda listenin acil ve önemli maddeleri yapılmalı. Böylece gün içinde çıkabilecek bir aksilik veya örneğin bir sağlık problemi ile karşılaşılsa bile aciller yapılıp aradan çıkmış olacaktır.
Sonrasında çok kısa vakit alan örneğin, bir mesaj atmak, bir maile dönüş yapmak, kısa bir telefon görüşmesi gibi 30 saniye – 1 dakika alan işleri yapmak hem işlerin büyük bir kısmını bitirtecek hem de listede, aklınızda olan yapılacakları azaltarak iç rahatlığı verecektir. Böylece erken saatlerde işlerin çoğu yapılıp bitirilmiş olacaktır.
Kendinizle, çocuğunuzla ve eşinizle geçireceğiniz zamanlara yer açmak
İnsan sosyal bir varlıktır. Sağlıklı bir zihin ve bedende olmak için hem kendimize düzenli vakit ayırmalı hem de aile, dostlar gibi sosyal gruplarla gün içerisinde görüşmeli, iletişimde kalınmalı. Çocuğunuzun yaşına uygun olarak onunla gün içerisinde ne kadar vakit geçirmeniz gerektiğini öğrenin, planlayın. Mutlu bir ilişki için partnerimizle yapacağımız paylaşım bizim mutluluğumuz için de ilişkinin dinamikleri için de önemlidir. Örneğin çalışan bir bireyseniz işleri olabildiğince gün içerisinde bitirip akşam yemeğinden sonra iş ile ilgili hiç bir şey yapmayıp yalnızca kendiniz, aileniz ile ilgilenme kararı alabilirsiniz. Hafta sonları bu konuda altın değerindedir. Özellikle pazar günleri herkesin şarj olduğu, sağlıklı iletişim için tüm mesajların verildiği, aile bireylerinin birbirine doyduğu günler olmalı.
Rutinler hayat kurtarır
Bekar, evli, çocuklu, çocuksuz olmaya bağlı olarak herkesin kişisel yaşamına göre şekillendirebileceği bu konuda etkili ve mutlu zaman yönetimi için rutinler her birimizin ihtiyacı. Rutinlerde ana belirleyiciler genelde yemek ve uyku saatleri olur. Kahvaltı, öğle yemeği ve akşam yemeği her zaman aynı saatlerde yendiğinde öncelikle vücudumuz için güvenli ve sağlıklı bir rutin oluşturmuş oluyoruz. Her akşam aynı saatlerde uyumak, aynı saatlerde kalkmak fiziksel ve ruhsal sağlığımız açısından oldukça faydalı. Arada kalan saatleri iyi planladığımızda eskisi kadar stresli ve aşırı çalışmaya gerek kalmadığını göreceksiniz.
Sosyal medya – alışveriş siteleri zamanın görünmeyen tüketicileri
Gün içerisinde “bir bakayım” diyerek açtığınız bir sosyal medya uygulaması ve ya özellikle alış veriş siteleri bir bakarsınız ki saatlerinizi almış. Bunun yerine örneğin şu çalışma bitene kadar mola vermeyeceğim ve sosyal medyadan uzak duracağım şeklinde kendi kendinize alacağınız kararları uygulamak hem vicdanınızı hem gününüzü rahatlatacak. İrade zaman kullanımında en etkili güç. Alışveriş sitelerine girmeden önce şu düşünülmeli, gerçekten bir şey alacak mıyım?, almaya ihtiyacım var mı?, can sıkıntısından mı yoksa ihtiyaçtan mı buralara bakmak istiyorum? ihtiyaç mı istek mi ayrımı burada da gerekli ve faydalı.
Yetişmeyenler?
Yetişmeyenler listesi can sıkıcı olabilir. Burada neyin yetişmediği çok önemli. Günlük geri dönüp bakar, haftalık değerlendirmeler yaparsanız zamanı iyi kullanıp kullanmadığınızı dışarıdan gözlemleyebilirsiniz. Hedeflerinize ne kadar ulaştınız ve neler yetişmedi? Yetişmeyenler genelde en sıkıcı ve isteksiz olduklarınızdır. Bu konuda ekip arkadaşınızdan, bir yardımcıdan veya eşinizden destek alabilir misiniz? Gün içerisinde istediğiniz halde yetişmeyen bir iş için destek almak ve gerektiğinde karşı tarafa destek vermek kişiye kendini daha güvende hissettirir. Yetişmeyenler gerçekten önemli şeyler mi? O iş yapılmasa ne olur? Bazen kendimize görev gibi belirlediğimiz şeyler gereksiz ve kimsenin bizden beklemediği şeyler olabiliyor. Ev işlerinde çok sık rastlanan bu durum, kalan bir iş aşırı titizlik sebebiyle mi yapılacaklar listenize girmişti? Çözümü yetişmeyen işleri de acil ve önemli oluşuna göre listeye koymak. Ve işler çok sık yetişmiyorsa iş yerinde belki görev tanımlarınızı yeniden değerlendirilmesini sağlayabilirsiniz. Üzerinize yüklenen aşırı işleri yetiştirememeniz normal olabilir ve kendinize alan açmak için bazı şeyleri baştan düzenlenmesini sağlayabilirsiniz. Ev hayatı için de ev işleri, çocukların bakımı gibi konular tek kişi üzerinde yoğunlaşıyorsa yetişememek çok normal olabilir. Destek istemek, her şeyi tek başına bitirmeye çalışmamak etkili bir zaman yönetimi için elzemdir.